Andrographis paniculata

Brodziuszka wiechowata (Andrographis paniculata) – właściwości i zastosowanie

Andrographis paniculata to roślina wywodząca się z Azji Południowej – Indii oraz Sri Lanki. Ze względu na wyjątkowe składniki aktywne często wykorzystywana jest w ziołolecznictwie.

Brodziuszka wiechowata (Andrographis paniculata) jest jednoroczną rośliną zaliczaną do rodziny akantowatych (Acanthaceae).
Występuje głównie na obszarach subtropikalnych i tropikalnych.
Wyrasta do około 50 cm, jest silnie rozgałęziona oraz ma wąskie, lancetowate liście i drobne kwiaty w kolorze białym z różowymi nalotami. Jej owocnia jest formie małych jagód.
Ze względu na swój charakterystyczny gorzki smak, ziele nazywane jest „królem goryczy” czy „królową gorzkich ziół”.

Andrographis – składniki aktywne

Najczęściej wykorzystywane są liście oraz korzenie Andrographis, bogate w liczne składniki aktywne wśród których znajdują się:

Andrografolidy – zaliczane są do diterpenów, nadają roślinie charakterystyczny gorzki smak i stanowią jej najcenniejszy składnik,
Flawonoidy – między innymi metoksy-flawony, które wykazują silne działanie antyoksydacyjne
Sterole roślinne
Saponiny
Taniny
Sole mineralne – potas

Właściwości brodziuszki wiechowatej:

Ziele Andrographis wykazuje działanie prozdrowotne głównie w obszarze układu oddechowego oraz pokarmowego.

Andrographis – właściwości:

Antynowotworowe,
Antyoksydacyjne,
Przeciwzapalne,
Żółciopędne,
Przeciwbólowe
Przeciwdrobnoustrojowe,
Immunomodulujące,
Przeciwpasożytnicze,
Hepatoprotekcyjne,
Przeciwzakrzepowe.

Właściwości lecznicze ziela spowodowały, że od wielu wieków używane jest w medycynie indyjskiej i ajurwedzie, a także innych krajów Azji. Coraz częściej sięga się ponie w poszukiwaniu skutecznego środka na różne dolegliwości.

Wskazania w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej, medycynie ludowej Indonezji, Tajlandii, Filipin oraz Wietnamu: choroby przeziębieniowe i objawiające się gorączką, ogólne wyczerpanie, owrzodzenia, stany zapalne w jamie ustnej, ukąszenia węży, bolesne oddawanie moczu, krztusiec, biegunka, czerwonka, ropnie, owrzodzenia skórne, nieżyty układu oddechowego, niestrawność, zapalenie wątroby, cukrzyca.

Wskazania w medycynie ajurwedyjskiej: dyzenteria, biegunka, zapalenie żołądka i jelit, choroby alergiczne, gorączka, grypa, zapalenie zatok obocznych nosa, zapalenie migdałków, zapalenie oskrzeli, malaria, leiszmanioza, schorzenia wątroby.

Dolegliwości układu oddechowego

Najczęściej andrographis polecany jest na dolegliwości górnych dróg oddechowych. Badania wykazały, że jego przeciwzapalne działanie pomaga w rekonwalescencji chorób takich jak grypa i przeziębienia, zapalenie oskrzeli, choroby zatok, zapalenie migdałków. Rekomendowane jest także w przypadku dolegliwości alergicznych.

Koronawirus Cały Świat szukał skutecznego środka na koronairusy, Pozytywne działanie andrographis na układ oddechowy spowodowało, że zaczęła być ona używana w krajach azjatyckich na COVID-19. Rząd Tajlandii dopuścił ją do stosowania w celu redukowania symptomów choroby wywołanej przez koronawirusa SARS-CoV-2. Nie ma jednak nadal jednoznacznych dowodów na to, że Andrographis pomaga w leczeniu COVID-19.

Borelioza Andrographis wspiera leczenie boreliozy. Wywołuje ona szereg objawów jak: bóle głowy, przewlekłe zmęczenie, uczucie splątania, neuropatie, bóle stawowe. Ziele stosowane jest w protokole Buhnera, który uznaje Andrographis za najsilniejsze remedium na krętki wywołujące chorobę.

Zakażenia Tradycyjnie ziele wykorzystywane jest też w innych zakażeniach pasożytniczych, bakteryjnych, wirusowych, wywołanych przez pierwotniaki oraz grzyby. Ma wspomagać m.in. w czerwonce, leiszmaniozie, malarii, chorobach układu płciowego, zakażeniach wirusem HIV

Detoks Ziele Andrographis paniculata polecane jest w celu oczyszczenia organizmu. Jego silne działanie przeciwdrobnoustrojowe, przeciwpasożytnicze, a także przeciwzapalne sprawia, że może być elementem kuracji detoksykującej organizm.

Wątroba Według badań naukowych Andrographis wykazuje działanie hepatoprotekcyjne, chroniąc wątrobę i wspierając jej detoksykację. Polecane przy chorobach wątroby, powiększenie wątroby, uszkodzenie wątroby wywołane alkoholem, lekami, żółtaczka.

Układ krążeniowy Andrographis wykazuje działanie przeciwzakrzepowe oraz antyoksydacyjne działanie rośliny powoduje, że wspomaga ona pracę układu krążeniowego. Zalecane jest między innymi dla osób z miażdżycą naczyń krwionośnych, zaburzeniami krążenia oraz chorobami serca.

Choroby autoimmunologiczne Schorzenia z autoagresji, czyli autoimmunologiczne powstają na skutek nieprawidłowego działania układu odpornościowego, który atakuje własne komórki. Andrographis poprzez działanie immunomodulujące, pomaga w zmniejszeniu autoagresji.

Wskazania Andrographis dla Europejczyków: zaburzenia trawienne, brak apetytu, schorzenia trzustki, wątroby, śledziony; stany zapalne zatok, choroby alergiczne; nieżyty układu oddechowego i moczowo-płciowego, choroby autoimmunologiczne, hiperandrogenizm.

Przeciwwskazania: ciąża, laktacja, anizo- i oligospermia, zaburzenia płodności.

Interakcje: nie stosować jednocześnie z syntetycznymi lekami przeciwzakrzepowymi i przeciw nadciśnieniowymi.

1. Andrographis (green chirettta, Indian chiretta) w praktycznej fitoterapii, Henryk Różański, https://rozanski.li/3441/andrographis-green-chirettta-indian-chiretta-w-praktycznej-fitoterapii/
2. Anticancer and immunostimulatory compounds from Andrographis paniculata, R. Ajaya Kumar, K. Sridevi, N. Vijaya Kumar, S. Nanduri, S. Rajagopal, Journal of Ethnopharmacology, Volume 92, Issues 2–3, June 2004, Pages 291-295.
3. Andrographis paniculata in the Treatment of Upper Respiratory Tract Infections: A Systematic Review of Safety and Efficacy, Joanna Thompson Coon, Edzard Ernst, Planta Med 2004; 70(4): 293-298.

4. Andrographis paniculata: A Review of Pharmacological Activities and Clinical Effects, Shahid Akbar, Alternative Medicine Review, Volume 16, Number 1, 66-77.
5. Hepatoprotective activity of andrographolide from Andrographis paniculata against carbontetrachloride, Handa SS, Sharma A, The Indian Journal of Medical Research, 01 Aug 1990, 92:276-283.

6.. Prevention of common colds with Andrographis paniculata dried extract. A Pilot double blind trial, D.D.Cáceres, J.L.Hancke, R.A.Burgos, G.K.Wikman, Phytomedicine, Volume 4, Issue 2, June 1997, Pages 101-104.