Nadciśnienie tętnicze to z całą pewnością poważny problem zdrowotny. Nie dość, że występuje u dużej liczby osób, to zwykle przez długi czas przebiega całkowicie bezobjawowo. Tymczasem choroba ta może doprowadzać do nieodwracalnych uszkodzeń w organizmie. Jakie są przyczyny nadciśnienia, na czym polega leczenie tego schorzenia i od jakich wartości ciśnienia tętniczego krwi rozpoznaje się w ogóle nadciśnienie?
Nadciśnienie tętnicze jest jednym z najbardziej popularnych schorzeń układu sercowo-naczyniowego. Statystyki dotyczące częstotliwości jego występowania nie napawają optymizmem. Szacuje się, że w Polsce na nadciśnienie cierpi nawet około 10 milionów osób! Duża część pacjentów nie wie o tym, że choruje – nadciśnienie tętnicze zwykle przez bardzo długi czas od zachorowania nie daje żadnych objawów.
Nie jest to jednak równoznaczne z tym, że choroba nie jest groźna – mimo braku dolegliwości u pacjentów dochodzi do różnych uszkodzeń narządów. Mogą one dotyczyć przede wszystkim nerek, serca oraz naczyń krwionośnych.
Nadciśnienie tętnicze – przyczyny choroby
Najczęściej występującą postacią choroby jest nadciśnienie tętnicze pierwotne – stanowi ono aż 90% wszystkich przypadków tego schorzenia. W tym przypadku nie jest możliwe określenie jednego, konkretnego czynnika, który doprowadził do rozwoju nadciśnienia. Ogólnie uważa się, że nadciśnienie tętnicze pierwotne rozwija się m.in. wskutek współdziałania uwarunkowań genetycznych. Czynniki środowiskowe oraz niezdrowy styl życia także mogą powodować nadciśnienie tętnicze. Przyczyny tej dolegliwości mogą być jednak możliwe do stwierdzenia – wtedy chorobę określa się jako nadciśnienie tętnicze wtórne.
Do problemu tego rodzaju doprowadzić mogą zarówno choroby nerek, jak i zaburzenia hormonalne (np. zespół Cushinga, zaburzenia czynności tarczycy czy akromegalia), ale i ostry stres, choroby układu nerwowego czy nawet zażywanie niektórych leków (np. glikokortykosteroidów).
Nadciśnienie tętnicze – objawy zbyt wysokiego ciśnienia tętniczego
Nadciśnienie tętnicze – szczególnie w początkowym okresie choroby – typowo przebiega bezobjawowo. Czasem powiązane ze schorzeniem są pewne dolegliwości, takie jak pogorszenie tolerancji wysiłku, bóle głowy czy zaburzenia snu, aczkolwiek są one tak naprawdę rzadkie. Dużo częściej stwierdzane u pacjentów są – szczególnie po długim okresie tego, że utrzymuje się u nich wysokie ciśnienie – objawy spowodowanych zbyt wysokim ciśnieniem tętniczym uszkodzeń narządowych. Należą do nich m.in. zaburzenia czynności nerek czy problemy z czynnością serca lub zaburzenia widzenia.
Klasyfikacja nadciśnienia tętniczego – skala istotna w planowaniu leczenia
Wiedza o tym, od kiedy w ogóle rozpoznawane jest nadciśnienie tętnicze, jest dość istotna – w końcu wielu z nas ma w swoich domach aparaty do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi i może co jakiś czas dokonywać kontrolnych pomiarów tego parametru. Ogólnie za optymalne uznaje się posiadanie ciśnienia skurczowego mniejszego od 120 mm Hg oraz rozkurczowego mniejszego od 80 mm Hg. Za ciśnienie prawidłowe uznaje się takie, którego wartości sięgają 120-129 mm Hg (ciśnienie skurczowe) oraz 80-84 mm Hg (ciśnienie rozkurczowe). O ciśnieniu wysokim prawidłowym musi się natomiast wtedy, gdy ciśnienie skurczowe ma wartość z przedziału 130-139 mm Hg, a rozkurczowe 85-89 mm Hg.
W sytuacji zaś, gdy u pacjenta ciśnienie skurczowe przekracza 140 mm Hg i/lub jego ciśnienie rozkurczowe wynosi powyżej 90 mm Hg, możliwe jest już rozpoznanie nadciśnienia tętniczego. Klasyfikacja nadciśnienia tętniczego wyróżnia trzy jego stopnie:
- pierwszy – skurczowe ciśnienie 140-159 mm Hg i /lub rozkurczowe 90-99 mm Hg,
- drugi – skurczowe ciśnienie 160-179 mm Hg i/lub rozkurczowe 100-109 mm Hg,
- trzeci – skurczowe ciśnienie powyżej 180 mm Hg i/lub rozkurczowe powyżej 110 mm Hg.
Nadciśnienie tętnicze – leczenie
Jedno trzeba przyznać z całą pewnością – nadciśnienie tętnicze wymaga leczenia. O tym jednak, jakiego rodzaju terapia będzie pacjentowi potrzebna, zawsze decyduje lekarz. Czasami bowiem, zwłaszcza u osób z nadciśnieniem pierwszego stopnia, bez czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, możliwe jest wprowadzenie samych tylko zmian stylu życia W przypadku natomiast tych, u których rozpoznane zostanie nadciśnienie tętnicze w stopniu trzecim, od razu konieczne jest rozpoczęcie farmakoterapii.
Jak zatem widać, leczenie nadciśnienia tętniczego może przebiegać bardzo różnie – to właśnie z tego powodu podejrzewając, że możemy cierpieć na tę chorobę, zawsze konieczne jest odwiedzenie lekarza.